Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be

Invasieve exoten

Aziatisch hoornaar op een plant
Invasieve exoten zijn planten, dieren of micro-organismen (bijvoorbeeld schimmels) die van nature niet in onze streken voorkomen. Door het vrije verkeer van mensen of goederen verspreiden deze planten en dieren zich naar andere landen of continenten.

Dit kan enkele risico’s met zich meebrengen. De invasieve exoten kunnen:

  • De inheemse biodiversiteit schaden, bijvoorbeeld door de ruimte of het voedsel van inheemse soorten in te nemen of door op inheemse soorten te jagen;
  • Ziektes overdragen;
  • Een gevaar vormen voor de volksgezondheid;
  • Economische schade berokkenen.

Klimaatverandering kan het probleem van invasieve exoten verergeren, omdat een groot deel van de exoten beter kunnen overleven in een warmer klimaat. 

VOOR

  • Koop inheemse (of niet-invasieve uitheemse) planten en dieren. Vraag ernaar in de speciaalzaak of in het vijver- of tuincentrum.
  • Dump geen planten of groenafval in de natuur, maar op de composthoop of bij het gft-afval.
  • Je mag niet zomaar elk dier of elke plant meebrengen naar België. Volg de regels van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).

TIJDENS

  • Bij invasieve exoten kan de overheid een meldpunt oprichten, waarop je de aanwezigheid van deze planten, dieren of schimmels kan signaleren. Je kan waarnemingen van invasieve exoten melden op www.waarnemingen.be/exoten.
  • Volg de aanbevelingen van de overheid. Er zullen aangepaste adviezen volgen.

NA

Er zijn geen specifieke aanbevelingen. 

Impact en waarschijnlijkheid

Invasieve exoten. Impact: gemiddelde impact. Waarschijnlijkheid: zeer waarschijnlijk.In 2018 coördineerde het Nationaal Crisiscentrum een grootschalige risicobeoordeling voor België voor de periode 2018-2023. Verschillende experten beoordeelden diverse risico’s op basis van hun waarschijnlijkheid en hun impact op mens, maatschappij, milieu en economie.

Voor het risico ‘invasieve exoten’ is de analyse:

  • Impact: gemiddelde impact
  • Waarschijnlijkheid: zeer waarschijnlijk

Lees meer over deze analyse en wat deze grafiek betekent.

Wat doen overheden?

Sinds 2015 bestaat er een Europese verordering om de negatieve impact van invasieve exoten te beperken. Deze verordering zet in op drie aspecten:

  1. Preventie: voorkomen dat invasieve exoten zich in onze gebieden kunnen vestigen door bijvoorbeeld een verbod op handel of eigendom.
  2. Snel opsporen en reageren: via een meldpunt kan de overheid nieuwe of zorgwekkende invasieve exoten snel opsporen en onmiddellijk reageren.
    3. Beheren of terugdringen: het beheren of terugdringen van invasieve exoten die al aanwezig zijn in ons land.

Binnen het kader van de milieu- en dierenwelzijnswetgeving zien o.a. de regionale overheden, de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu en het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen toe op het naleven van deze maatregelen. Er bestaat hiervoor een samenwerkingsakkoord tussen de bevoegde overheden. Zo werd bijvoorbeeld het Nationaal Comité voor IAS opgericht, een nationale wetenschappelijke raad en een nationaal wetenschappelijk secretariaat.