Verstoring van elektriciteit
Zo kan er een stroomonderbreking zijn waarbij een deel of alle stroom tijdelijk uitvalt, bijvoorbeeld voor gezinnen, bedrijven of belangrijke systemen. In ernstigere gevallen kan er sprake zijn van een elektriciteitscrisis. Dit betekent dat er een groot tekort aan elektriciteit is of dreigt te ontstaan. Dit kan leiden tot spanningsdalingen of volledige stroomuitval (black-out).
Oorzaken en gevolgen
Oorzaken
Wat kan jij doen?
VOOR
- Vermijd verspilling van energie. Zo verminder je ook het risico op stroomschaarste.
- Schakel onnodige verlichting en apparaten uit.
- Zet de thermostaat lager.
- Gebruik toestellen zoals wasmachine en afwasmachine bij voorkeur na 22u.
- Zijn er geplande werken of is er een tekort aan elektriciteit en moet het afschakelplan geactiveerd worden? Dan weet je soms op voorhand dat je een tijdje geen stroom zal hebben. Pas volgende tips toe:
- Zorg voor voldoende batterij op je gsm-toestel. Voorzie eventueel een volgeladen draagbare oplader.
- Voorzie eten dat koud kan opgegeten worden en warm water.
- Hou je diepvriezer goed gesloten. Een stroomonderbreking van 3 à 4u doet je eten niet ontdooien. Je kan er een zak ijsblokjes inleggen ter controle. Als dit ijs niet ontdooid is geweest, dan is je eten niet bedorven.
TIJDENS
- Trek gevoelige elektrische apparaten uit om schade te vermijden bij een te hoge spanning bij de heropstart.
- Luister naar de aanbevelingen van de overheid.
- Gebruik bij voorkeur een zaklamp in plaats van kaarsen.
- Open je koelkast en diepvriezer niet onnodig.
- Beperk verplaatsingen met de wagen. De verkeerslichten kunnen namelijk verstoord zijn.
NA
- Zet elektrische apparaten niet tegelijkertijd aan. Geef het systeem de tijd om zich te stabiliseren.
- Controleer of het voedsel in je koelkast en diepvries niet bedorven zijn. Bij twijfel gooi je het best weg.
- Ter controle kan je een zak met ijs in je diepvriezer leggen. Als je merkt dat het ijs gesmolten is en daarna opnieuw bevroren, dan is er een grote kans dat je eten bedorven is.
- Als de deur van je diepvriezer gesloten bleef, kan het voedsel gedurende 24u tot zelfs 36u bevroren blijven tijdens een stroomonderbreking, afhankelijk van de temperatuur. In dat geval is het veilig om het voedsel nog op te eten.
Impact en waarschijnlijkheid
De cijfers voor waarschijnlijkheid en impact beschrijven een verstoring van de elektriciteitsbevoorrading van een extreme omvang. De BNRA omschrijft zo’n scenario in theorie als:
- Een landelijke black-out die minstens een dag duurt.
- Er is een black-start nodig en meerdere kritieke locaties van het elektriciteitsnet zijn beschadigd.
- De invoer van stroom uit buurlanden is beperkt of niet beschikbaar.
Hoe moet je deze resultaten lezen?
Binnen de BNRA beoordeelden experten steeds 3 scenario’s per risico: aanzienlijk, grootschalig of extreem. Op iedere pagina vind je de resultaten van het scenario waarvoor de score van waarschijnlijkheid x impact het grootst is. Dit betekent niet dat dit scenario zo zal plaatsvinden of het meest waarschijnlijk is. Lees hier meer over hoe je de resultaten correct interpreteert.
Waarschijnlijkheid
Zeer laag
Impact op de mens
Gemiddeld
Impact op de maatschappij
Hoog
Impact op het milieu
Zeer laag
Financiële impact
Gemiddeld
Wat doen overheden?
De FOD Economie houdt toezicht op de bevoorrading van elektriciteit. Het capaciteitsremuneratiemechanisme (“CRM”) verzekert de bevoorradingszekerheid in elektriciteit na de voorziene sluiting van de kerncentrales. Tegelijkertijd ondersteunt dit mechanisme de energietransitie.
Er bestaan twee procedures om stroomonderbrekingen te beheren:
• een procedure bij een tekort aan elektriciteit
• een procedure bij een plots incident
Op het moment van een stroomonderbreking zijn er verschillende maatregelen om het evenwicht tussen de vraag en het aanbod van elektriciteit te herstellen, bijvoorbeeld het opvoeren van productiemiddelen of vragen om energieverbruik te verminderen. Alleen wanneer het niet anders kan, zal het afschakelplan geactiveerd worden.
Afschakelen (of brown-out) is het tijdig stopzetten van de levering van elektriciteit aan bepaalde gebruikers in bepaalde gebieden van het land. Zo blijft het netwerk in stand en kan een algemene black-out, waarbij het hele hoogspanningsnet van ons land of grote delen ervan zonder spanning komen te staan, vermeden worden. Lees meer over het afschakelplan.