Een nieuwe belangrijke stap naar een actueel reglementair kader in noodplanning en crisisbeheer

Beide juridische teksten kaderen in de voorbereiding van het nieuwe wetboek Noodplanning en Crisisbeheer. Door de publicatie van het nieuwe KB en de verspreiding van de omzendbrief binnenkort, kunnen enkele elementen uit de regelgeving reeds op korte termijn geactualiseerd worden aan de noden en behoeften op het terrein. Tegelijkertijd blijven de voorbereidingen van het wetboek doorgaan zodat een volgende regering hier snel mee aan de slag kan.
Nationaal noodplan
Het nieuw Koninklijk Besluit van 26 april 2024 tot de vaststelling van het nieuwe nationaal noodplan werd vandaag gepubliceerd. Dit KB vervangt het Koninklijk Besluit van 31 januari 2003. De belangrijkste elementen zijn:
- De oprichting van een nationale veiligheidscel waarbij verschillende overheidsdiensten samenkomen en die de prioriteiten in de nationale noodplanning bepalen. De nationale veiligheidscel zal ook instaan voor de evaluatie van nationale crisissen;
- De toepassing: het nationaal noodplan is van toepassing op alle risico’s waarvoor geen specifiek nationaal noodplan bestaat. Er bestaan bijvoorbeeld wel specifieke nationale noodplannen voor het nucleair risico en voor terrorisme;
- De drie niveau’s waarin het plan geactiveerd kan worden: standby, vooralarm en alarm. Elk van de drie niveaus zorgt voor verhoogde waakzaamheid en voor de activatie van bepaalde voorbereidingen en operationele communicatiekanalen;
- De organisatie van het nationaal crisisbeheer in verschillende crisiscellen;
- De reglementaire basis van enkele crisiscellen die tot hiertoe nog niet in de wetgeving werden opgenomen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de Nationaal Logistieke Hub (NatLoghub) die de logistieke behoeften bij een noodsituatie centraliseert en coördineert;
- De systematische uitnodiging van de gefedereerde entiteiten bij het crisisbeheer.
Ministeriële omzendbrief
In 2019 werd het Koninklijk Besluit gepubliceerd waarin de wettelijke bepalingen opgenomen zijn met betrekking tot lokale noodplanning. Dit besluit legt de rol van de burgemeesters en gouverneurs vast inzake noodplanning en crisisbeheer. Om dit KB verder te verduidelijken, ligt er een ministeriële omzendbrief voor ter ondertekening en zal het binnenkort verspreid worden.
De ministeriële omzendbrief bevat onder andere:
- Een gedetailleerde lijst van de taken van een noodplanningscoördinator;
- De wijze waarop afspraken kunnen worden gemaakt wanneer een noodplanningscoördinator meerdere burgemeesters bijstaat;
- Een duidelijke omschrijving van de opdrachten tijdens crisisbeheer op lokaal niveau;
- Een verduidelijking van de overgang tussen verschillende fases van het crisisbeheer.