1.800 beschermde staatshoofden, 118 geanalyseerde risico’s ... een terugblik op de cijfers van 2024 van het Nationaal Crisiscentrum
Beschermingsmaatregelen
Naast zijn coördinerende rol bij noodsituaties brengt het Nationaal Crisiscentrum ook de nodige partners samen om beschermingsmaatregelen uit te werken. In 2024 vonden er 75 ministerraden op het niveau van de EU en de NAVO en 7 Europese toppen plaats. Hiervoor bepaalde en coördineerde het NCCN de individuele beschermingsmaatregelen voor meer dan 1800 staatshoofden en regeringsleiders op basis van een risico- en dreigingsanalyse.
"Afgelopen jaar bezochten 1800 staatshoofden en regeringsleiders ons land. Voor elk officieel bezoek bepaalt het NCCN individuele veiligheidsmaatregelen op basis van een risico- en dreigingsanalyse. Dankzij de inzet en samenwerking van ons team en onze partners verliepen deze bezoeken in alle veiligheid." Leen Depuydt, directeur-generaal a.i. van het NCCN.
Een bijzonder moment was het bezoek van paus Franciscus aan België in september 2024, waarbij belangrijke veiligheidsmiddelen werden ingezet. Het NCCN coördineerde de voorbereiding van de veiligheidsmaatregelen, in samenwerking met talrijke diensten en overheden, om zo een veilig verloop van dit historische evenement te verzekeren.
Risicobeheer
Een sleutelmoment in 2024 was de publicatie van de nieuwe nationale risicoanalyse (BNRA) 2023-2026 door het NCCN. Deze analyse, samen met 160 experten uitgevoerd, onderzoekt welke risico’s België in de komende drie jaar mogelijk kunnen bedreigen. In totaal werden 118 risico’s geëvalueerd. Risico’s veroorzaakt door kwaadwillende actoren, gerelateerd aan de huidige geopolitieke context, bleken relatief waarschijnlijk en hebben de grootste impact op de samenleving, onder meer in de vorm van cyberrisico’s (verstoring van essentiële diensten, cyberaanvallen...).
Verkiezingen en desinformatie
2024 was ook het jaar van twee verkiezingsmomenten, voor de vernieuwing van onze mandatarissen op vijf niveaus (Europees, federaal, regionaal, gemeentelijk en provinciaal). Het Nationaal Crisiscentrum gaf hierbij onder andere prioriteit aan de strijd tegen desinformatie. Er werd samen met partnerorganisaties een risicoanalyse uitgevoerd en een gids over verkiezingsrisico’s verspreid naar de overheden. Twee beheerscellen werden geactiveerd tijdens de verkiezingen van 9 juni en 13 oktober. Deze acties droegen bij tot een betere voorbereiding van de instellingen op de risico’s van desinformatie en inmenging.
Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie
Van 1 januari tot 30 juni 2024 was België voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Dit vergrootte de noodzaak voor de beveiliging van veel internationale vergaderingen. Het NCCN maakte van deze zes maanden ook gebruik om vooruitgang te boeken in zijn materies, onder meer door het voorzitten en co-voorzitten van verschillende werkgroepen, met thema’s zoals weerbaarheid, kritieke infrastructuur en hybride dreigingen.
Versterking van het wettelijke kader
In het kader van risicobeheer werden ook het nationaal noodplan en het nucleair noodplan geactualiseerd, om doeltreffend te kunnen reageren bij mogelijke incidenten. Dit gebeurde in overleg met de provinciegouverneurs en andere sleutelactoren.
Crisisbeheertools
In 2024 lanceerde het NCCN “Paragon”, het nieuwe nationale veiligheidsportaal, dat volledig intern werd ontwikkeld. Dit platform maakt het mogelijk voor de talrijke Belgische crisisbeheerders om in realtime informatie uit te wisselen bij noodsituaties. Sinds de uitrol werd Paragon al ingezet bij het beheer van meer dan 1.468 incidenten, wat een snelle en gecoördineerde respons mogelijk maakte.
Daarnaast werd het waarschuwingssysteem BE-Alert 329 keer ingezet bij noodsituaties. Tijdens de jaarlijkse nationale testdag werden meer dan een miljoen berichten verstuurd door meer dan 237 gemeenten. In totaal werden 93.872 nieuwe adressen geregistreerd in het systeem.
Analyse van passagiersgegevens
Dankzij de samenwerking met alle lijnluchtvaartmaatschappijen (in totaal 89) kon de Belgische Passagiersinformatie-eenheid (BelPIU) in 2024 meer dan 36 miljoen verplaatsingen analyseren over meer dan 251.000 vluchten, in de strijd tegen terrorisme en georganiseerde criminaliteit. Dit is het hoogste cijfer sinds de oprichting van BelPIU in 2018. De analyse leidde onder meer tot 50 onmiddellijke arrestaties in verband met drugshandel, en de inbeslagname van 563 kg drugs in 2024.
Ontdek hieronder de resultaten in de vorm van een infografiek.